Εκφράζω την απογοήτευσή μου για το ύφος της επιστολής. Ουδεμία επιχειρηματολογία προβάλλεται αλλά αντίθετα υιοθετεί ένα μάλλον αφοριστικό λόγο χωρίς να αποφεύγει τη χρήση προσβλητικών έως και υβριστικών χαρακτηρισμών. Ανεξάρτητα από αυτό, θεωρώ ότι κάθε πολίτης έχει καθήκον και υποχρέωση να αξιοποιεί το δικαίωμά του/ της να εκφράζεται ελεύθερα προκειμένου να καταγγείλει ή να εκθέτει δημόσια την όποια, κατά την άποψή του/ της, παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή την όποια ενέργεια οδηγεί προς αυτή την κατεύθυνση. Υπό το πρίσμα αυτό, ως θεσμός του Κράτους ο οποίος έχω υποχρέωση να παρακολουθώ και να ελέγχω την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Κύπρο, χαιρετίζω την όποια κριτική – δεδομένου ότι αυτή εδράζεται σε επιχειρηματολογία και όχι αυθαίρετες θέσεις και αφορισμούς - και παραμένω ανοιχτή στο διάλογο, καθότι κρίνω ότι με αυτό τον τρόπο εξυπηρετείται καλύτερα η αποστολή η οποία μου έχει ανατεθεί από την Πολιτεία.

Ο χειρισμός θεμάτων υπό τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προϋποθέτει κάθε φορά διεξοδική διερεύνηση στη βάση μιας σφαιρικής και ολοκληρωμένης (παρά μερικής και αποσπασματικής) θεώρησης του νομικού πλαισίου και της σχετικής νομολογίας. Κάθε θέση/ τοποθέτηση θα πρέπει να τεκμηριώνεται με επιχειρήματα παραμένοντας ταυτόχρονα ανοιχτή στο ενδεχόμενο αναθεώρησης/ επανεξέτασης σε περίπτωση ανάπτυξης αντίθετης επιχειρηματολογίας. Το νομικό σύστημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αφορά ένα πλέγμα διαπραγμάτευσης στη βάση συγκεκριμένων κανόνων και αρχών παρά ένα άκαμπτο και μονοσήμαντο σύνολο κανονιστικών ρυθμίσεων. Στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν υπάρχουν πάντα απλές και «ευκολονόητες» απαντήσεις ούτε διαχωρισμοί σε διπολικά σχήματα της μορφής ορθό/ λάθος.

Επί της ουσίας του θέματος, ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής στις 28/ 06/ 2011 υποστήριξα την ορθότητα προηγούμενης απόφασης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού όπως στα απολυτήρια και τα ενδεικτικά των μαθητών/τριών αναγράφονται μόνο το ονοματεπώνυμο του παιδιού, η ημερομηνία γέννησης, ο αριθμός μητρώου και ο αριθμός ταυτότητας, θεωρώντας ότι αυτή συνάδει με το πλαίσιο διασφάλισης των δικαιωμάτων του παιδιού. Τη θέση μου αυτή, το πλήρες κείμενο της οποίας είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα, της Επιτρόπου, (www.childcom.org.cy) τεκμηρίωσα στη βάση της Αρχής της Διασφάλισης του Συμφέροντος του Παιδιού και της Αρχής της Μη Διάκρισης αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το άρθρο 16 της Σύμβασης, το οποίο θωρακίζει το παιδί έναντι οποιασδήποτε αυθαίρετης παρέμβασης στην ιδιωτική του ζωή, και με δεδομένο ότι σκοπός των ενδεικτικών και των απολυτηρίων είναι η πιστοποίηση της επίδοσης των μαθητών/τριών και όχι της καταγωγής ή της παράδοσής τους.

Εξακολουθώ να έχω την άποψη ότι τα υπόλοιπα προσωπικά στοιχεία των μαθητών και των γονέων τους στα ενδεικτικά και τα απολυτήρια μαθητών/τριών δεν εξυπηρετούν οποιαδήποτε πρακτική χρησιμότητα ενώ, παράλληλα, είναι δυνατόν να δημιουργήσει σε, ελάχιστο έστω, αριθμό παιδιών παραβίαση της ιδιωτικής τους σφαίρας και δυσμενή διάκριση εκθέτοντας στοιχεία της ταυτότητας ή/και καταγωγής ή της κατάστασης/σύνθεσης της οικογένειάς του (για παράδειγμα υπάρχει ένας αριθμός παιδιών τα οποία είναι αγνώστου πατρός). Σε κάθε περίπτωση, τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν λιγότερο την ενίσχυση/ επιβεβαίωση της υπεροχής της κυρίαρχης – ενίοτε και πλειοψηφούσας- ομάδας και περισσότερο την προστασία των κυριαρχούμενων ή/ και μειονοτικών ομάδων του πληθυσμού. Η μεγάλη πρόκληση για κάθε δημοκρατική κοινωνία είναι να διασφαλίζει τα δικαιώματα των πλέον ευάλωτων ή/και αδύνατων ομάδων του πληθυσμού, έστω και αν, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ρύθμιση δε συνάδει με την άποψη της πλειοψηφίας.

Σε ότι αφορά την αναγραφή των στοιχείων των παιδιών στα δελτία ταυτότητας, το θέμα παραμένει υπό εξέταση στο Γραφείο μου κάτω από το ίδιο πρίσμα και εν αναμονή διασαφήνισης του κάτω από ποιες συνθήκες και για ποιο σκοπό αναμένεται η χρησιμοποίησή τους από τα παιδιά.

Καταληκτικά, σημειώνω ότι, σέβομαι και προασπίζομαι το δικαίωμα κάθε παιδιού να αναπτύσσει και να διατηρεί συνεκτικούς δεσμούς με τους γονείς του όπως και το δικαίωμά του να έχει ταυτότητα και μνήμη. Είμαι, ωστόσο, της άποψης ότι τα δικαιώματα αυτά διασφαλίζονται στην πράξη μέσα από την οικοδόμηση υγιών και ουσιαστικών σχέσεων με τους γονείς και την οικογένεια, υπό την ευρύτερη έννοια του όρου, και σε συνθήκες όπου η μοναδικότητα κάθε παιδιού, η εγγενής του αξιοπρέπεια και το πλήρες φάσμα των δικαιωμάτων του γίνονται σεβαστά.