Η συνάντηση της ΟΕΣ με θέμα το bullying πραγματοποιήθηκε στο Γραφείο της Επιτρόπου στις 10/2/2013.

Παρόντες ήταν όλα τα μέλη της ΟΕΣ, δύο Λειτουργοί και η Επίτροπος.

Οι στόχοι του εργαστηρίου επιτεύχθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό αφού με το πέρας του τα μέλη της ΟΕΣ:
1. Μπορούσαν να αναγνωρίσουν bullying και να το ξεχωρίσουν από άλλες συμπεριφορές.

2. Συζήτησαν για τη ψυχολογία του δράστη, του στόχου αλλά και των θεατών σε καταστάσεις bullying.

3. Αναγνώρισαν το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσουν οι θεατές είτε για να ενισχύσουν είτε για να σταματήσουν το bullying.

4. Συζήτησαν με την Επίτροπο για το πώς βιώνουν οι ίδιοι καταστάσεις bullying στη σχολική τους μονάδα ειδικά όσον αφορά την πρόληψη, την αναφορά και την αντιμετώπιση του.

Από τη διαβούλευση της ΟΕΣ με την Επίτροπο προέκυψαν τα εξής:

ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΚΦΟΒΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Τα μέλη της ΟΕΣ ανάφεραν ότι, στην πλειοψηφία τους τα παιδιά στο σχολείο δεν μπορούν να αναγνωρίσουν το bullying ούτε και ευαισθητοποιημένα είναι για το θέμα. Θα βοηθούσε αν το σχολείο έκανε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πράγμα που δεν γίνεται στα σχολεία τους. Αντίθετα, τα παιδιά ανάφεραν ότι το σχολειό τους ως επί το πλείστον αδιαφορεί και θεωρεί το θέμα του σχολικού εκφοβισμού ασήμαντο. Οι καθηγητές δεν κάνουν έρευνα/έλεγχο ώστε να εντοπίσουν περιστατικά bullying ή να ενημερωθούν για τις απόψεις των μαθητών για το θέμα. Τα παιδιά είπαν ότι οι καθηγητές ενδιαφέρονται μόνο για τα μαθήματα και σημαντικά θέματα όπως ο εκφοβισμός μένουν χωρίς λύση. Κάτι που είπαν τα παιδιά ότι θα είχε μεγάλη επίδραση πάνω τους είναι να τους μιλήσει παιδί πού πέρασε bullying ώστε να τους μεταδώσει το πώς το βίωσε και τι αντίκτυπο είχε πάνω του.

Κάτι που θα τους βοηθούσε να αντιδράσουν σε περιστατικά bullying ήταν αν είχαν υποστήριξη και αν ήταν πιο ενημερωμένοι για τις επιπτώσεις που έχει πάνω στο παιδί-στόχο.

ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΚΦΟΒΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ:

Στα σχολεία δεν υπάρχει κάποιο υπεύθυνο πρόσωπο ειδικά για αναφορές εκφοβιστικής συμπεριφοράς. Τα παιδιά, σε περίπτωση που θέλουν να καταγγείλουν κάτι, μπορούν να το αναφέρουν είτε στο σχολικό σύμβουλο είτε στον υπεύθυνο της τάξης.

Στα δημόσια σχολεία δεν υπάρχει ειδικό έντυπο το οποίο να συμπληρώνεται από το άτομο που λαμβάνει την καταγγελία. Σε ένα ιδιωτικό σχολείο υπάρχει έντυπο.

Τα παιδιά δήλωσαν ότι δεν έχουν εμπιστοσύνη ότι το σχολείο τους θα χειριστεί με εμπιστευτικότητα τις πληροφορίες της καταγγελίας. Επιπρόσθετα δήλωσαν ότι:

Ø φοβούνται ότι αν καταγγείλουν περιστατικό εκφοβιστικής συμπεριφοράς θα διαδοθεί ποιος έκανε την καταγγελία
Ø υπάρχει κίνδυνος να κατηγορηθούν ότι λένε ψέματα
Ø υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να τους επιρρίψουν ευθύνες οι καθηγητές για το ότι δεν αντέδρασαν την ώρα που γινόταν το περιστατικό
Ø θα χρειάζεται να δίνουν ξανά και ξανά πληροφορίες
Ø θα στιγματιστούν από τα άλλα παιδιά εκτός και αν βρουν το δίκαιό τους.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΚΦΟΒΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ:

Τα παιδιά είπαν ότι, στο σχολείο τους δεν υπάρχει πολιτική για το bullying, δηλαδή γονείς, καθηγητές και μαθητές δε γνωρίζουν εκ των προτέρων πώς πρέπει να αντιδράσουν σε περιστατικά εκφοβιστικής συμπεριφοράς ούτε και τι διαδικασία, αν υπάρχει φυσικά, θα ακολουθήσει. Οι διευθυντές στο σχολείο τους δίνουν μεγάλη έμφαση στο «καλό όνομα» του σχολείου και θεωρούν ότι αν βγουν στην επιφάνεια περιστατικά εκφοβιστικής συμπεριφοράς θα βλάψουν την εικόνα του σχολείου. Ως εκ τούτου αγνοούν τέτοια περιστατικά και αποφεύγουν να τα αντιμετωπίσουν και να τα χειριστούν. Δράσεις γίνονται μόνο αφού μια κατάσταση έχει ήδη κορυφωθεί ή έχει πολύ άσχημη κατάληξη δηλαδή όταν είναι πλέον πολύ αργά και έχει γίνει ανεπανόρθωτη ζημιά.

Τα παιδιά είπαν ότι αν υπήρχε πολιτική στο σχολείο τότε τα πράγματα θα ήταν καλύτερα από την άποψη ότι οι καθηγητές θα ήταν αναγκασμένοι να αντιδράσουν οπότε κάτι θα γινόταν για την επίλυση του προβλήματος. Ωστόσο ένα παιδί είπε ότι και πάλι αυτό δε θα ήταν αρκετό αφού το θύμα θα είχε ήδη βιώσει ένα τραύμα το οποίο δε θα φύγει ποτέ οπότε καλύτερη είναι η πρόληψη.

Έντονη ήταν η άποψη ότι οι καθηγητές δε λαμβάνουν σοβαρά υπόψη ούτε και αντιμετωπίζουν άμεσα τα περιστατικά εκφοβισμού όταν αυτά έρχονται ει γνώσιν τους. Λέχθηκε ότι οι καθηγητές δείχνουν μεγάλη αδιαφορία και αγνοούν τις καταγγελίες. Δεν αντιδρούν με το σωστό τρόπο μετά την καταγγελία και ως αποτέλεσμα τα πράγματα γίνονται χειρότερα και για το παιδί-στόχο αλλά και για αυτούς που κατάγγειλαν το γεγονός. Τα παιδιά τόνισαν ότι για την θετική έκβαση των πραγμάτων θα πρέπει το περιστατικό εκφοβισμού να τύχει σωστού χειρισμού από την αρχή.

Έντονη ήταν επίσης η άποψη των παιδιών ότι ο τρόπος χειρισμού περιστατικών εκφοβιστικής συμπεριφοράς στα σχολεία μας π.χ. να αποβάλουν το θύτη ή να γίνει μια διάλεξη στο σχολείο είναι εντελώς αναποτελεσματικές αφού όχι μόνο δε σταματούν το φαινόμενο αλλά ούτε και βοηθούν το παιδί-στόχο να ξεπεράσει το τραύμα που του δημιουργήθηκε.

Γενικά, από τη διαβούλευση των παιδιών με την Επίτροπο φάνηκε ότι στα σχολεία της Κύπρου δεν υπάρχει προληπτική πολιτική αλλά ούτε και πολιτική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου όταν παρουσιάζεται. Οι καθηγητές στα μάτια των παιδιών φαίνονται όχι μόνο ψυχρά αδιάφοροι και αποστασιοποιημένοι αλλά και ανίκανοι να χειριστούν τέτοιες καταστάσεις γεγονός που μας προβληματίζει ιδιαίτερα για την ποιότητα του σχολικού κλίματος στα σχολεία μας.