Από τον Νοέμβριο 2019, η Επίτροπος συμμετέχει ως εταίρος στο συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έργο με τίτλο «Διασφάλιση του Συμφέροντος του Παιδιού στο πλαίσιο Διοίκησης της Σχολικής Μονάδας» (Securing the Best Interest of the Child in Educational School Administration - SeBI). Το πρόγραμμα, το οποίο έχει διάρκεια 3 ετών και στο οποίο συμμετέχουν 9 εταίροι από Κύπρο, Ελλάδα, Σουηδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία, στοχεύει να προσδιορίσει τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα εκπαιδευτικά συστήματα σε σχέση με τον καθορισμό του Συμφέροντος του Παιδιού και να σχεδιάσει τη μεθοδολογία, τα εργαλεία και τις διαδικασίες που συγκροτούν τους υποστηρικτικούς μηχανισμούς σε επίπεδο εκπαιδευτικών και σχολικής διοίκησης, ώστε η λήψη αποφάσεων για χάραξη πολιτικής να διασφαλίζει το συμφέρον του παιδιού.

Η κύρια έννοια γύρω από την οποία διαμορφώθηκε το έργο ήταν η διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού, Αρχή η οποία έχει χρησιμοποιηθεί σε διάφορα διεθνή έγγραφα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού του 1989 (στο εξής «η Σύμβαση»), καθώς επίσης στη Διακήρυξη του 1959 για τα Δικαιώματα του Παιδιού, στη Σύμβαση του 1979 για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών κ.ά.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση, το συμφέρον του παιδιού πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό μέλημα σε όλες τις ενέργειες και αποφάσεις που λαμβάνονται και επηρεάζουν τα παιδιά και να μη γίνεται οποιαδήποτε διάκριση λόγω φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων απόψεων, εθνικής, εθνοτικής ή κοινωνικής προέλευσης, ιδιοκτησίας, αναπηρίας ή οποιωνδήποτε άλλων ατομικών χαρακτηριστικών. Τα συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν ότι κάθε παιδί έχει εγγενές δικαίωμα στη ζωή και διασφαλίζουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό την επιβίωση και την ανάπτυξη του παιδιού, καθώς επίσης το δικαίωμα έκφρασης της άποψής του σε όλα τα θέματα που το επηρεάζουν, ενώ οι απόψεις του θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ανάλογα με την ηλικία και το επίπεδο ωριμότητας του παιδιού. Η προστιθέμενη αξία της συμπερίληψης της συγκεκριμένης Αρχής του συμφέροντος του παιδιού έγκειται στο πεδίο εφαρμογής της, καθώς, για πρώτη φορά διευρύνεται η δέσμευση των συμβαλλόμενων Κρατών να διασφαλίσουν ότι το συμφέρον του παιδιού τίθεται στο επίκεντρο της κυβερνητικής πολιτικής και των αποφάσεων που λαμβάνονται και επηρεάζουν τα παιδιά.

Η πραγματικότητα έρχεται όμως συχνά σε αντίθεση με τη νομοθεσία όσον αφορά στην εφαρμογή του, όχι μόνο σε περιπτώσεις όπου υφίσταται μια κοινωνική κρίση, οποιασδήποτε μορφής, αλλά και σε περιόδους κανονικότητας. Παρά το σημαντικό έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και άλλων Φορέων στον τομέα της διασφάλισης των δικαιωμάτων του παιδιού, στοιχεία που αφορούν όλη την Ευρώπη καταδεικνύουν ότι, τα επίπεδα παιδικής φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού αυξάνονται.

Κατά τη διάρκεια του 2020 τέθηκε σε εφαρμογή η υλοποίηση του πρώτου παραδοτέου του έργου, με στόχο τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων που αφορούν τις προσεγγίσεις για διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού στα σχολεία στις ευρωπαϊκές χώρες από τις οποίες προέρχονται οι εταίροι. Προς το σκοπό αυτό, διεξήχθη βιβλιογραφική ανασκόπηση των παιδαγωγικών μοντέλων, δομών και πρακτικών για τη διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού στην εκπαιδευτική διοίκηση. H διαδικασία χαρτογράφησης του οικοσυστήματος για υπάρχουσες πρακτικές και προοπτικές που διασφαλίζουν το συμφέρον του παιδιού στην εκπαιδευτική διοίκηση περιλάμβανε και την άντληση των απόψεων των άμεσα εμπλεκομένων σε αυτή, δηλαδή των παιδιών, εκπαιδευτικών, διευθυντικών μονάδων, ατόμων που εργάζονται σε φορείς που χαράζουν πολιτική, αλλά και ΜΚΟ. Προς τον σκοπό αυτό, η Επίτροπος υλοποίησε 2 ξεχωριστές ομάδες εστίασης για παιδιά δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, καθώς και 2 ξεχωριστές ομάδες εστίασης για εκπαιδευτικούς προδημοτικής και δημοτικής εκπαίδευσης. Μέσα από τη διαδικασία της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, των ομάδων εστίασης και των ατομικών συνεντεύξεων παρήχθησαν τα ακόλουθα προϊόντα: η ανάλυση του εκπαιδευτικού πλαισίου σε καθεμία από τις χώρες-εταίρους, η σύγχρονη εφαρμογή των μοντέλων, πρακτικών και αναγκών για τη διασφάλιση της Αρχής του Συμφέροντος του Παιδιού, αλλά και το ευρωπαϊκό πλαίσιο σε σχέση με την εκπαίδευση και την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού. Η σύγχρονη ερευνητική μελέτη και η συγκριτική ανάλυση αξιοποιήθηκαν ως εργαλεία κατανόησης, αλλά και ενημέρωσης αναφορικά με τον τρόπο εφαρμογής της Αρχής Διασφάλισης του Συμφέροντος του Παιδιού στο σχολικό περιβάλλον. Όλα τα παραγόμενα του έργου είναι διαθέσιμα και στον σύνδεσμο https://sebi-erasmus.eu/

Παράλληλα, ετοιμάστηκε σχετική Τοποθέτηση της Επιτρόπου για το θέμα στην ελληνική και αγγλική γλώσσα http://www.childcom.org.cy/ccr/ccr.nsf/All/780306F2DFE3587FC225867000307114?OpenDocument, η οποία και δημοσιεύθηκε στον έντυπο και διαδικτυακό τύπο. Στην Τοποθέτηση γίνεται αναφορά (α) σε ποικίλα παραδείγματα πρακτικών ή/και αποφάσεων από την καθημερινή σχολική πράξη στην Κύπρο, τα οποία υποδηλώνουν την ανάγκη καθορισμού και αξιολόγησης του συμφέροντος του παιδιού, (β) στη διασφάλισή του μέσω μιας ποιοτικής ενιαίας εκπαίδευσης για όλους τους μαθητές, με αναπόσπαστο συστατικό την ενδυνάμωση των επαγγελματιών, (γ) στην εγκαθίδρυση μηχανισμών και διαδικασιών μέσω της συμμετοχής των παιδιών στα μαθητικά συμβούλια, του μηχανισμού υποβολής παραπόνων και της εγκαθίδρυσης σχολικών μηχανισμών και (δ) στην ανάγκη εμπλοκής άλλων φορέων στην εκπαιδευτική διαδικασία ως ισότιμοι εταίροι.

Το 2021 οι εταίροι ολοκλήρωσαν τη συγκρότηση εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο περιλαμβάνει αποτελεσματικές μεθοδολογίες, εκπαιδευτικές τεχνικές, εργαλεία και δραστηριότητες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που διασφαλίζει το συμφέρον του παιδιού στην εκπαιδευτική διοίκηση. Προς τον σκοπό αυτό έχουν εκπονηθεί τα ακόλουθα κεφάλαια:

1. Η Διασφάλιση του Συμφέροντος του Παιδιού με τη Συμμετοχή των Παιδιών στη βάση της Προσέγγισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

2. Η συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία διασφάλισης του συμφέροντος του παιδιού – Διαδικασίες και Πρακτικές.

3. Εγκαθίδρυση διαδικασιών για τη διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού εντός της τάξης.

4. Η Αρχή Διασφάλισης του Συμφέροντος του Παιδιού στο σχολείο για παιδιά με παραβατική συμπεριφορά.

5. Κτίζοντας και προωθώντας ένα θετικό σχολικό κλίμα, ως προστατευτικός παράγοντας για παιδιά από υποβαθμισμένες περιοχές..

6. Ταυτοποίηση και προσδιορισμός του συμφέροντος του παιδιού στο σχολείο: Αποτελεσματικές πρακτικές παρατήρησης και πρωτόκολλο αξιολόγησης πρακτικών του συμφέροντος του παιδιού στο σχολείο.

7. Καθιέρωση πρακτικών συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών, του διευθυντή και άλλων υποστηρικτικών εμπειρογνωμόνων (π.χ. ψυχολόγων) για τη διασφάλιση της Αρχής του Συμφέροντος του Παιδιού στο σχολείο.

8. Συνεργασία με τους γονείς για διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού.

9. Καθιέρωση διαδικασιών για τη διασφάλιση της Αρχής του Συμφέροντος του Παιδιού πέραν του σχολικού περιβάλλοντος - Συνεργασία με διάφορους εξωτερικούς συνεργάτες (αποτελεσματικές πρακτικές συνεργασίας και συντονισμού).

Το υλικό που δημιουργήθηκε φιλοξενήθηκε σε διαδικτυακή πλατφόρμα, διαθέσιμη σε μορφή δομημένου εκπαιδευτικού σεμιναρίου. Η πλατφόρμα, διαθέσιμη σε 6 γλώσσες – Αγγλικά, Ελληνικά, Ιταλικά, Πορτογαλικά, Σουηδικά και Ισπανικά - είναι ανοιχτή για την επαγγελματική ανάπτυξη εκπαιδευτικών, διευθυντών σχολείων και άλλων επαγγελματιών που εργάζονται στους τομείς της εκπαίδευσης, αλλά και στους φορείς χάραξης πολιτικής. Η διαδικτυακή πλατφόρμα ασύγχρονης ηλεκτρονικής μάθησης είναι προσβάσιμη στον σύνδεσμο https://sebi-erasmus.eu/

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου SEBI, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, το Παρατηρητήριο για τη Βία στο Σχολείο-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου και το Center for Social Innovation (CSI), διεξήγαγαν διήμερο διαδικτυακό εργαστήριο επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών και άλλων επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εκπαίδευσης, ευημερίας και διασφάλισης των δικαιωμάτων του παιδιού. Το εργαστήρι διεξήχθη σε δύο μέρη, το Σάββατο, 12 και το Σάββατο, 19 Φεβρουαρίου, 2022, από τις 10:00 μέχρι τις 13:00.

Ταυτόχρονα, η Επίτροπος προχώρησε στην εκπαίδευση, σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 99 νεοπρoαχθέντων βοηθών διευθυντών μέσης εκπαίδευσης και διευθυντών μέσης και δημοτικής εκπαίδευσης, ενώ ταυτόχρονα προέβη σε επιμόρφωση 120 εκπαιδευτικών μέσης εκπαίδευσης στην εφαρμογή της Αρχής Διασφάλισης του Συμφέροντος του Παιδιού.

Στο πλαίσιο του προγράμματος 10 μονάδες προσχολικής, σχολικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συμμετείχαν στο "Child Advocacy Programme", κατά το οποίο η ερευνητική ομάδα του έργου παρείχε υποστήριξη στους εκπαιδευτικούς των σχολείων για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός σχεδίου δράσης για την προώθηση και τη διασφάλιση του
συμφέροντος του παιδιού στα σχολεία. Η Επίτροπος διεξήγαγε εκπαιδευτική ημερίδα για επιμόρφωση των ομάδων που συστάθηκαν από τις σχολικές μονάδες προς τον σκοπό αυτό, ώστε τόσο ο σχεδιασμός, όσο και η υλοποίηση των σχεδίων δράσης να βασίζονταν στη φιλοσοφία της Αρχής Διασφάλισης του Συμφέροντος του Παιδιού.

Στη βάση των εμπειριών και της αξιολόγησης των δράσεων και των αποτελεσμάτων του έργου, καταρτίστηκε σχετικό έγγραφο που καθορίζει ένα σύνολο συστάσεων πολιτικής για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε όλα τα επίπεδα για να προσαρμόσουν τις πολιτικές και τις μεθόδους τους με στόχο τη διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού στην εκπαιδευτική διοίκηση των σχολείων. Για ολόκληρο το κείμενο πατήστε ΕΔΩ.

Για να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του προγράμματος, πατήστε ΕΔΩ

---

1ο Ενημερωτικό Δελτίο προγράμματος SeBI
2ο Ενημερωτικό Δελτίο προγράμματος SeBI
3ο Ενημερωτικό Δελτίο προγράμματος SeBI

---

Ενημερωτικά Έντυπα SeBI

---

Εκδήλωση Προγράμματος SEBI με τίτλο “Cyprus Networking Festival (CNF) – The Education Edition”, 3/10/2022

Βίντεο

Δίκτυο Εταίρων