Είναι με ιδιαίτερη ευχαρίστηση που συμμετέχω στη σημερινή τελετή ορισμού του διακεκριμένου Κύπριου μουσικοσυνθέτη, Γιώργου Θεοφάνους, ως Πρεσβευτή Καλής Θέλησης της Εκστρατείας για τον Τερματισμό της Σεξουαλικής Βίας ενάντια στα παιδιά, «Ένα στα Πέντε» (“One in Five”). Η δημοτικότητα του κ. Θεοφάνους, η ισχυρή του προσωπικότητα και ο εξαιρετικός του χαρακτήρας είναι ισχυρά όπλα που καθιστούν ιδιαίτερα σημαντική τη συνεισφορά του στην προώθηση των στόχων και τη διάδοση των μηνυμάτων της Εκστρατείας στο ευρύτερο κοινό.

Ο κύριος στόχος της Εκστρατείας με κεντρικό σύνθημα «Ένα στα Πέντε» είναι, από τη μια, η προώθηση της κύρωσης και εφαρμογής της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και Σεξουαλική Κακοποίηση και, από την άλλη, να ενδυναμώσει τα παιδιά, τους γονείς, τους επαγγελματίες και την κοινωνία στην ολότητα της, με την απαραίτητη γνώση και τα εργαλεία για την πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών, να ενθαρρύνει την καταγγελία τέτοιων περιστατικών και να ενισχύσει το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού σε σχέση με το μέγεθος του συγκεκριμένου προβλήματος γενικότερα.

Κυρίες και κύριοι,

Το σλόγκαν της Εκστρατείας «Ένα στα Πέντε» (“One in Five”) αναδεικνύει ένα τρομακτικό γεγονός: Ένα στα πέντε παιδιά στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, παρά τη σημαντική τους εκπαιδευτική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο, θα βιώσει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σεξουαλική βία.

Σήμερα, γίνεται περισσότερο σαφές από ποτέ ότι, η σεξουαλική βία ενάντια στα παιδιά παραμένει ιδιαίτερα διαδεδομένη, σε μεγάλο βαθμό κεκαλυμμένη και πολύ συχνά μη αντιληπτή από την ευρύτερη κοινωνία. Είναι μια από τις απεχθέστερες μορφές βίας ενάντια στα παιδιά, η οποία είναι δυνατόν να λάβει διαφορετικές μορφές περιλαμβανομένης της αιμομικτικής πράξης, της πορνείας, της εμπορίας, της παιδοφιλίας και του βιασμού. Η σεξουαλική βία ενάντια στα παιδιά υπερβαίνει τα όποια γεωγραφικά, πολιτιστικά, οικονομικά και κοινωνικά όρια και θέτει ουσιαστικά σε κίνδυνο το μέλλον της ανθρωπότητας. Είναι μια κοινωνική μάστιγα, η οποία επιφέρει σοβαρά, μακροπρόθεσμα συναισθηματικά, ψυχολογικά και άλλα προβλήματα υγείας, υποσκάπτει την ανάπτυξη των παιδιών και την ικανότητά τους για μάθηση, παρεμποδίζει την ανάπτυξη θετικών διαπροσωπικών σχέσεων, προκαλώντας τραύμα και κατάθλιψη ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί στην εκδήλωση επικίνδυνων ή/ και επιθετικών συμπεριφορών.

Η σεξουαλική βία ενάντια στα παιδιά δε συνιστά μόνο κατάφορη παραβίαση των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των παιδιών, αλλά υποσκάπτει, παράλληλα, τα ηθικά θεμέλια της κοινωνίας μας. Υπό την έννοια αυτή είναι ένα επαίσχυντο έγκλημα, το οποίο αφορά όλους ως σύνολο και τον καθένα ξεχωριστά ως άτομο.

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η πλέον περιεκτική πράξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιβάλλει στα Συμβαλλόμενα Κράτη να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, νομικά, διοικητικά, κοινωνικά και εκπαιδευτικά, για την προστασία των παιδιών από κάθε μορφή φυσικής ή νοητικής βίας, τραυματισμού ή κακοποίησης, παραμέλησης ή πλημμελούς μεταχείρισης, βίαιης μεταχείρισης ή εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακομεταχείρισης, όσο βρίσκεται υπό τη φύλαξη των γονέων του ή του ενός από τους δύο, ή των νόμιμων κηδεμόνων του ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου, στο οποίο το έχουν εμπιστευθεί. Περαιτέρω, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού αναθέτει στα Κράτη την υποχρέωση να προστατεύουν το παιδί από κάθε μορφή σεξουαλικής εκμετάλλευσης και σεξουαλικής βίας, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην παρακίνηση ή τον εξαναγκασμό των παιδιών σε παράνομη σεξουαλική δραστηριότητα, στην εκμετάλλευση τους για πορνεία ή άλλες παράνομες σεξουαλικές δραστηριότητες, καθώς και την εκμετάλλευσή τους με σκοπό την παραγωγή θεαμάτων ή υλικού πορνογραφικού χαρακτήρα. Επιπρόσθετα, το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για Δικαιώματα του Παιδιού αναφορικά με την Εμπορία Παιδιών, την Παιδική Πορνεία και την Παιδική Πορνογραφία, καθιστά εγκλήματα τις συγκεκριμένες πράξεις, περιλαμβανομένης της απόπειρας διάπραξης τέτοιων πράξεων, την ανάμειξη ή τη συμμετοχή σε αυτές.

Άλλες πράξεις και μηχανισμοί των Ηνωμένων Εθνών συμβάλουν επίσης στην προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση παρέχοντας τις κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη σχετικών εθνικών νομοθεσιών. Παρόλα αυτά, μέχρι πρόσφατα, καμιά διεθνής πράξη δεν αντιμετώπιζε το συγκεκριμένο θέμα περιεκτικά, εξαντλητικά και σε τόσο βάθος όσο η νέα Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και Σεξουαλική Κακοποίηση. Η Σύμβαση τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2010 και είναι η πρώτη διεθνής πράξη η οποία αναφέρεται σε όλες τις μορφές σεξουαλικής βίας, περιλαμβανομένης της παραβίασης στο ενδο-οικογενειακό πλαίσιο.

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης αντλεί από την Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ μπορεί να χαρακτηριστεί ως περιεκτική και με χαρακτήρα προληπτικό, καθώς καταπιάνεται με τις διάφορες μορφές καταπολέμησης των σεξουαλικών εγκλημάτων κατά των παιδιών, ενώ εισάγει ένα μηχανισμό ελέγχου για να υποστηρίξει τα Κράτη τα οποία θα συμβληθούν σε αυτή ώστε να τιμήσουν την δέσμευσή τους.

Καθώς αναπτύσσεται στη βάση τεσσάρων πυλώνων, την πρόληψη της βίας, την προστασία των θυμάτων, την ποινική δίωξη όσων διαπράττουν τέτοια εγκλήματα και τη συμμετοχή των παιδιών, η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης , υιοθετεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση στοχεύοντας στην πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης, στην προστασία των θυμάτων και την προώθηση συνεργασίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για το χειρισμό τέτοιων υποθέσεων, σεβόμενη και προωθώντας τη βασική αρχή του δικαιώματος των Παιδιών για Συμμετοχή σε θέματα που τα αφορούν.

Κυρίες και κύριοι,
Η σεξουαλική βία ενάντια στα παιδιά, όπως και κάθε άλλη μορφή βίας δεν μπορεί, ούτε να δικαιολογηθεί και, πολύ περισσότερο, ούτε να γίνει αποδεκτή. Είναι ένα σύνθετο, ιδιαίτερα ευαίσθητο και ανησυχητικά διαδεδομένο πρόβλημα. Η εκστρατεία «Ένα στα Πέντε» του Συμβουλίου της Ευρώπης, στοχεύει για τούτο πολύ πέραν της προώθησης της κύρωσης και εφαρμογής της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και Σεξουαλική Κακοποίηση. Όπως το ίδιο το Συμβούλιο της Ευρώπης το έχει θέσει «Μέσα από την εκστρατεία, το Συμβούλιο της Ευρώπης επιθυμεί να ενισχύσει τις κυβερνήσεις, τα μέλη των κοινοβουλίων, τα επαγγελματικά δίκτυα, την κοινωνία των πολιτών, τους γονείς και τα παιδιά, δίνοντας τους τα εφόδια για να κάνουν τα απαραίτητα βήματα για να σταματήσουν τη σεξουαλική βία ενάντια στα παιδιά». Είναι για τούτο, ακριβώς, το λόγο που, όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά, έχουμε ένα σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουμε σε αυτή την Εκστρατεία.

Έχοντας την τιμή, αλλά και την ευθύνη να είμαι η πρώτη Επίτροπος για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού στην Κύπρο, έχω θέσει ως κορυφαία προτεραιότητά μου την προστασία των παιδιών από κάθε μορφή βίας και κακοποίησης, ιδιαίτερα στο οικογενειακό τους πλαίσιο. Για το σκοπό αυτό, έχω αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών και έχω εμπλακεί ενεργητικά σε διάφορες δραστηριότητες και δράσεις. Δράττομαι, λοιπόν, της ευκαιρίας να επαναβεβαιώσω την αφοσίωσή μου στο στόχο αυτή και, επιπρόσθετα, να διαβεβαιώσω ότι θα συνεισφέρω με όλες μου τις δυνάμεις για την επιτυχία της Εκστρατείας «Ένα στα Πέντε».
Κλείνοντας, θέλω να συγχαρώ τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση “Hope for Children – UNCRC Policy Centre” για την πρωτοβουλία της αυτή και την ενεργή της συμμετοχή στην Εκστρατεία. Βέβαια τα θερμά μου συγχαρητήρια απευθύνω και στο Γιώργο Θεοφάνους για τη θετική ανταπόκρισή του να συνεισφέρει στην εκστρατεία ως Πρεσβευτής Καλής Θέλησης. Είμαι βέβαιη ότι το παράδειγμά του θα ακολουθήσουν και άλλοι.