Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού είχε σήμερα συνάντηση με τον Πρόεδρο του Δημοκρατικού Συναγερμού, κ. Νίκο Αναστασιάδη, μετά από πρωτοβουλία του τελευταίου να την προσκαλέσει στο Γραφείο του.
Στην συνάντησης ήταν επίσης παρούσες, η Επίτροπος Οικογένειας και Νεανικής Παραβατικότητας του ΔΗ.ΣΥ, βουλευτής Λευκωσίας, κα Στέλλα Κυριακίδου και η Συντονίστρια του Γραφείου της Επιτρόπου κα Μαρία Ρωσσίδου,.
Η Επίτροπος, αρχικά, εξέφρασε την ιδιαίτερή της ικανοποίησή για την πρόσκληση που της απεύθυνε ο κ. Αναστασιάδης, ως Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού σημειώνοντας ότι η ενέργειά του αυτή, καταδεικνύει το πραγματικό του ενδιαφέρον για την κατάσταση των δικαιωμάτων των παιδιών στην Κύπρο
Στη συνέχεια η κα Κουρσουμπά αναφέρθηκε στα παρακάτω θέματα:
- Συνεργασία του θεσμού με στελέχη της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗ.ΣΥ.
Ο θεσμός της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού έχει σε διάφορες περιπτώσεις στο παρελθόν εισπράξει εμπράκτως την εκτίμηση τόσο του κόμματος το οποίο ηγείστε όσο και κορυφαίων στελεχών του. Σημαντική συνεισφορά στην πολύ καλή συνεργασία την οποία έχω αναπτύξει, ιδιαίτερα με τις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές Παιδείας και Νομικών, έχουν οι πρόεδροι των Επιτροπών οι οποίοι τυγχάνει να είναι και βουλευτές του ΔΗ.ΣΥ. Σημαντική συνεργασία είχα στο παρελθόν και με την Επιτροπή Υγείας, την προεδρία της οποίας επίσης διατηρεί ο ΔΗ.ΣΥ. Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στη πολυεπίπεδη προσφορά στο θεσμό της και Στέλλα Κυριακίδου, στο πρόσωπο της οποίας βρήκε ένα πολύτιμο υποστηριχτή και συνεργάτη.
- Συνεργασία του θεσμού ευρύτερα με τη Νομοθετική Εξουσία
Θα πρέπει εδώ να τονίσω ότι η συνεργασία με την κοινοβουλευτική ομάδα του ΔΗ.ΣΥ. αντανακλά τη γενικότερη θετική αντιμετώπιση την οποία απολαμβάνει θεσμός στο πλαίσιο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Σημειώνω ότι ήδη από την πρώτη χρονιά λειτουργίας του θεσμού έχει πλέον καθιερωθεί πρακτική η Επίτροπος να καλείται στις συνεδρίες Κοινοβουλευτικών Επιτροπών οι οποίες συζητούν νομοσχέδια ή θέματα που αφορούν παιδιά. Με ικανοποίηση σημειώνω ότι οι απόψεις τις οποίες καταθέτει η Επίτροπος λαμβάνονται ενίοτε σοβαρά υπόψη κατά την οριστικοποίηση νομοθετημάτων και στη λήψη αποφάσεων.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που αναμφισβήτητα λειτουργεί ευεργετικά σε ότι αφορά την πρόοδο των δικαιωμάτων του παιδιού, και γενικότερα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην Κύπρο. Σταθερό σημείο αναφοράς κάθε μου προσπάθειας, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντα της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, η ανάπτυξη και η εμπέδωση μιας κουλτούρας ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό της κυπριακής κοινωνίας. Η καλλιέργεια μιας τέτοιας κουλτούρας, πέραν από θεσμική υποχρέωση του Κράτους, απορρέουσα από τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε πλείστο αριθμό συμβάσεων μπορεί να αποτελέσει και τον κινητήριο μοχλό για κάθε εκσυγχρονιστικό διάβημα στο εσωτερικό της κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα.
- Γενικότερη τοποθέτηση για την κατάσταση των δικαιωμάτων του παιδιού στην Κύπρο.
Με τη συνδρομή τόσο της Νομοθετικής όσο και της Εκτελεστικής Υπηρεσίας αλλά και τη σημαντική στήριξη από τα ΜΜΕ, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού στην Κύπρο.
ΜΜΕ
Τα ΜΜΕ έχουν αποδειχτεί σημαντικός σύμμαχος στην προσπάθειά μου για ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και προώθηση των δικαιωμάτων του παιδιού. Τόσο τα έντυπα όσο και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ αποδεικνύονται ιδιαίτερα ευαίσθητα σε θέματα που αφορούν παιδιού. Ωστόσο, τα θέματα που αφορούν παιδιά δεν ξεφεύγουν από το γενικότερο κανόνα πάνω στον οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό η λειτουργία των ΜΜΕ σύμφωνα με τον οποίο «πουλά ότι εντυπωσιάζει και φορτίζει συναισθηματικά». Επανειλημμένα υποχρεώθηκα να παρέμβω προκειμένου να υποδείξω περιπτώσεις που συγκεκριμένα ΜΜΕ «χρησιμοποίησαν» παιδιά ή τις προσωπικές ιστορίες παιδιών προκειμένου να κερδίσουν την προσοχή του τηλεοπτικού ή/ και αναγνωστικού κοινού. Με ικανοποίηση σημειώνω ότι παρατηρώ μια γενική βελτίωση. Οι δημοσιογράφοι αρχίζουν να υιοθετούν πιο παιδοκεντρικές προσεγγίσεις κάτι που φαίνεται και στον τρόπο που καλύπτουν θέματα και στη γλώσσα που χρησιμοποιούν.
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο διαθέτουμε είναι, γενικώς ομιλούντες, πολύ ικανοποιητικό. Εντούτοις υπάρχουν ελλείψεις και αδυναμίες οι οποίες εντοπίζονται κυρίως στην εφαρμογή των διαφόρων νομοθεσιών. Απαραίτητη, κρίνεται επίσης, η προσαρμογή ορισμένων νομοθετημάτων ώστε να υπάρχει εναρμόνιση με τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του παιδιού. Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται σειρά παρεμβάσεών μου που αφορούν αριθμό νομοθεσιών. Για τον έλεγχο της σχετικής προόδου που πραγματοποιείται βρίσκομαι σε διαρκή συνεργασία τόσο με το Νομοθετικό Σώμα όσο και με τα Αρμόδια Υπουργεία.
ΒΙΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που ως κοινωνία αντιμετωπίζουμε σε ότι αφορά στην προάσπιση και προαγωγή των δικαιωμάτων των παιδιών είναι η καταπολέμηση του φαινομένου της βίας εναντίον των ανηλίκων, ιδιαίτερα μάλιστα, της σεξουαλικής βίας. Ανατρέχοντας στον καθημερινό τύπο εύκολα κάποιος μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος.
Το συγκεκριμένο πρόβλημα με απασχολεί και προβληματίζει συνεχώς από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντά μου. Έχω επισημάνει την ανάγκη τόσο νομοθετικών τροποποιήσεων όσο και για την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων. Από καιρού τόνισα επίσης την επιτακτική ανάγκη για τη δημιουργία μιας Εθνικής Στρατηγικής και την προώθηση ενός Σχεδίου Δράσης στα πλαίσια του οποίου να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να εκπονηθούν προγράμματα με βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΠΑΙΔΙΑ
Στο θέμα της βίας όσο και σε τόσα πλείστα θέματα που αφορούν παιδιά εμπλέκονται αριθμός υπουργείων, φορέων και υπηρεσιών. Είναι με προβληματισμό που παρατηρώ ότι, συνήθως, σημειώνονται σημαντικά προβλήματα στο επίπεδο του συντονισμού και της συνεργασίας ανάμεσα στους φορείς και τις Yπηρεσίες που ασχολούνται με ένα συγκεκριμένο πρόβλημα που αφορά παιδιά. Αρκετές φορές ανάλογο πρόβλημα παρουσιάζεται ακόμη και σε ενδοϋπουργικό επίπεδο.
Οφείλουμε να αναζητήσουμε τρόπους ώστε οι ενέργειες που αναπτύσσονται με αναφορά παιδιά και οι υπηρεσίες που τους παρέχονται να λαμβάνουν πάντα ένα παιδοκεντρικό χαρακτήρα. Οι εμπλεκόμενοι φορείς και υπηρεσίες θα πρέπει να συντονίζονται και να ενεργούν με σημείο αναφοράς την εξυπηρέτηση των αναγκών των παιδιών και τη διασφάλιση, με το καλύτερο δυνατό τρόπο, του δικού τους συμφέροντος.
Την ανάγκη αυτή επισήμανα και δημόσια και με έμφαση με αφορμή συγκεκριμένη περίπτωση παιδιού με σημαντικό πρόβλημα προσαρμογής στο σχολικό περιβάλλον το οποίο προέκυψε ως αποτέλεσμα μιας ιδιαιτερότητας την οποία είχε. Στην περίπτωση αυτή Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, Κοινωνικές Υπηρεσίες, εκπαιδευτικές αρχές και αστυνομία, ασχολήθηκαν μεν με την περίπτωση του παιδιού χωρίς όμως ουσιαστική συνεργασία μεταξύ τους δε με τραγικά για το ίδιο το παιδί αποτελέσματα.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η αδυναμία να εφαρμόσουμε παιδοκεντρικές πολιτικές συνήθως έχει ως πρώτο θύμα τα ίδια τα παιδιά. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί ο τρόπος χειρισμού τις εκδηλώσεις παραβατικών συμπεριφορών από μαθητές. Σε τέτοιες περιπτώσεις αντιμετωπίζουμε τα παιδιά ως το πρόβλημα αδυνατώντας ουσιαστικά να αντιληφθούμε ότι οι δικές τους συμπεριφορές είναι ουσιαστικά η έκφραση ενός ευρύτερου προβλήματος το οποίο εντοπίζεται τόσο στο επίπεδο λειτουργίας και του σχολείου όσο και στο επίπεδο λειτουργίας της οικογένειας καθώς και στο επίπεδο της μεταξύ τους επικοινωνίας και συνεργασίας.
Επανειλημμένα έχω τονίσει ότι στο πλαίσιο του σεβασμού των δικαιωμάτων του παιδιού επιβάλλεται η λειτουργία ενός δημοκρατικού σχολείου, ανοιχτού στη διαφορετικότητα και προσανατολισμένου στην προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αρχών πάνω στις οποίες αυτά εδράζονται.
Προσβλέπω ότι μέσα από μια ευρύτερη διακομματική συναίνεση είναι δυνατόν να προωθηθεί, στα πλαίσια της εν εξελίξει εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, η δημιουργία ενός τέτοιου σχολείου. Ενός σχολείου πολυπολιτισμικού το οποίο θα λειτουργεί με απόλυτο σεβασμό στο δικό μας πολιτισμό, ταυτότητα και παράδοση μακριά πάντα από κάθε πολιτισμική αξιολόγηση ή ιεράρχηση. Ένα σχολείο το οποίο θα απαντά στις εκπαιδευτικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε παιδιού και ιδιαίτερα των παιδιών από χαμηλά κοινωνικοοικονονικά στρώματα, των παιδιών μεταναστών και των παιδιών με αναπηρίες.
Άφησα τελευταίο πλην όμως όχι έσχατο το θέμα της συμμετοχής των παιδιών στην κοινωνική ζωή των ομάδων όπου είναι ενταγμένα. Το δικαίωμα της συμμετοχής είναι από τα θεμελιακά δικαιώματα της νέας προσέγγισης των παιδιών την οποία προωθεί η Σύμβαση. Η προώθηση και ενίσχυση του δικαιώματος συμμετοχής των παιδιών πέραν του ότι ενέχει άμεσα οφέλη για τα παιδιά τόσο, ως άτομα και ως σύνολο, συμβάλλει επίσης ουσιαστικά στη βελτίωση των παρεχόμενων προς τα παιδιά υπηρεσιών. Η συμμετοχή των παιδιών μακροπρόθεσμα ενδυναμώνει και αναβαθμίζει ποιοτικά τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και προωθεί την εμβάθυνση της δημοκρατίας. Τόσο
στο επίπεδο της οικογένειας όσο και στο επίπεδο του σχολείου και της κοινότητας. η συμμετοχή των παιδιών είναι ιδιαίτερα περιορισμένη και μάλλον επιφανειακή. Η προώθηση της συμμετοχής των παιδιών είναι από τα δυσκολότερα έργα που καλούμαστε ως κοινωνία να επιτύχουμε στον τομέα διασφάλισης των δικαιωμάτων του παιδιού.