Πρώτιστη υποχρέωση της πολιτείας είναι η ανάπτυξη προγραμμάτων πρόληψης με κύριο στόχο και προσανατολισμό την ενδυνάμωση των παιδιών προκειμένου αυτά να παραμείνουν μακριά από κάθε μορφής εξάρτηση. Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες που γίνονται στον τομέα της πρόληψης, σύμφωνα εκτιμήσεις της ΥΚΑΝ, ο αριθμός των ανήλικων χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών στη χώρα μας, παρουσιάζει μια σταθερή αύξηση. Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, εκφράζει τον έντονό της προβληματισμό για την εξέλιξη αυτή και καλεί την πολιτεία να αναθεωρήσει και να ενισχύσει τα προγράμματα πρόληψης.

Υποχρέωση της πολιτείας είναι, επίσης, η παροχή κάθε μορφής στήριξης στους εξαρτημένους χρήστες ουσιών. Στόχος θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη ενός ευρύτατου δικτύου υπηρεσιών διάφορων τύπων, ικανού να καλύψει το ευρύτατο φάσμα των θεραπευτικών αναγκών τόσο των ενηλίκων όσο και των ανήλικων χρηστών.

Η Επίτροπος, πρόσφατα, μέσα από τη διερεύνηση παραπόνων που αφορούσαν την αδυναμία της πολιτείας, και ειδικότερα των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις θεραπευτικές ανάγκες δύο εφήβων με οξύ πρόβλημα ουσιο- εξάρτησης, ήρθε αντιμέτωπη με μια από τις χειρότερες όψεις της μεγαλύτερης, ίσως, μάστιγας της εποχής μας.

Η Επίτροπος, μετά από αριθμό παρεμβάσεων, αλλά και μέσα από τη συμμετοχή της σε συνεδρίες πολυθεματικών ομάδων για τα περιστατικά αυτά, διαπίστωσε ότι, αν και υπήρξε έντονη κινητοποίηση των αρμόδιων Υπηρεσιών και ενώ ανελήφθη αριθμός ενεργειών για την παροχή ενός θεραπευτικού πλαισίου στα δύο παιδιά, το αποτέλεσμα υπήρξε ιδιαίτερα απογοητευτικό. Όπως αποδείχτηκε, οι ανάγκες των παιδιών δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά λόγω της έλλειψης εξειδικευμένων δομών, οι οποίες να είναι σε θέση να παρέχουν τόσο εντατικά ημερήσια θεραπευτικά προγράμματα όσο και, κυρίως, κλειστού τύπου θεραπευτικά προγράμματα, σε εφήβους, με σοβαρά προβλήματα ουσιο-εξάρτησης.

Η Επίτροπος επισημαίνει ότι, η έλλειψη τέτοιων δομών αφήνει εκτεθειμένη την πολιτεία καθώς, ενίοτε, οδηγεί τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Κράτους σε θεραπευτικές επιλογές οι οποίες, όχι μόνο δεν εξυπηρετούν κατά τον καλύτερο τρόπο το συμφέρον των εξαρτημένων παιδιών, καθότι αναποτελεσματικές και οπωσδήποτε όχι οι πλέον ενδεδειγμένες για τις περιπτώσεις τους, αλλά και οι οποίες δυνατόν να εκθέτουν σε ποικίλους κινδύνους άλλα παιδιά. Πάνω από όλα, η έλλειψη τέτοιων δομών θέτει σε σοβαρό και άμεσο κίνδυνο τα παιδιά αυτά, καθώς χωρίς ένα αυστηρά ελεγχόμενο και κλειστό θεραπευτικό πρόγραμμα δεν θα μπορέσουν ποτέ, ίσως, να ξεφύγουν από την εξάρτηση, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη ζωή τους.

Στη βάση των πιο πάνω, και δεδομένης της νομικής υποχρέωσης του Κράτους να παρέχει σε κάθε παιδί, χωρίς καμία εξαίρεση, υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης και αποκατάστασης της υγείας του, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού καλεί το Υπουργείο Υγείας και, ειδικότερα, τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, να προχωρήσουν, το συντομότερο δυνατό, στη δημιουργία θεραπευτικής δομής κλειστού τύπου για ανήλικους που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ουσιο-εξάρτησης. Προς τούτο θα πρέπει να αναζητηθούν οι απαραίτητοι μηχανισμοί και συνέργειες.

Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού επισημαίνει ότι, η δημιουργία της συγκεκριμένης δομής είναι ζήτημα άμεσης προτεραιότητας από το οποίο εξαρτάται η δυνατότητά μας, ως κοινωνία και ως πολιτεία, να σώσουμε τη ζωή αριθμού παιδιών τα οποία σήμερα, λόγω του βαθμού ουσιο-εξάρτησής τους, βρίσκονται αντιμέτωπα με το θάνατο.

Λευκωσία, 11 Δεκεμβρίου 2013