Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί βρίσκομαι σήμερα ενώπιον σας, ως η πρώτη Επίτροπος για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού στην Κύπρο, για να χαιρετήσω το Ε΄ Διασχολικό Μαθητικό Συνέδριο Γυμνασίων Επαρχίας Λάρνακας με θέμα «Οι έφηβοι στο σύγχρονο διαπολιτισμικό κόσμο».

Η οργάνωση σεμιναρίων στα σχολεία για την ευαισθητοποίηση της νεολαίας μας σε θέματα όπως ο διαπολιτισμικός διάλογος, που στοχεύει στην εμπέδωση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο της αποδοχής της διαφορετικότητας, της αλληλοκατανόησης και της συνεργασίας στα πλαίσια μιας πολιτισμικής πολυμορφίας, είναι μια σημαντική δραστηριότητα, την οποία χαιρετίζω με ιδιαίτερη ικανοποίηση.

Αναμφίβολα, η διαρκής ενημέρωση, επιμόρφωση, ευαισθητοποίηση και εξοικείωση των εφήβων μας με άλλους πολιτισμούς και, γενικά, με την έννοια του «άλλου», του «διαφορετικού» προωθεί την ανοχή και την κατανόηση που συνιστούν βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία μιας κουλτούρας επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων με διαφορετική γλώσσα, θρησκεία καθώς και διαφορετικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά, αλλά και σεβασμό αυτών. Γι΄ αυτό και συγχαίρω τους διοργανωτές και όλους εσάς που συμμετέχετε.

Η παρουσία μου σήμερα εδώ μαζί σας έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο θεσμός της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού άρχισε να λειτουργεί μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο με βάση τον ειδικό νόμο που τον έχει συστήσει Ν.74(I)/2007 και έχει ιστορική σημασία. Σηματοδοτείται, πλέον, η έναρξη μιας νέας εποχής στην Κύπρο σε ότι αφορά τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κυρώσει με το Νόμο 243/90. Η εκπροσώπηση σας σε όλα τα επίπεδα, εκεί δηλαδή που δεν μπορείτε να ακουστείτε, είναι γεγονός. Η Επίτροπος έχει υποχρέωση να παίρνει τέτοιες πρωτοβουλίες, ώστε η φωνή σας να ακούγεται δυνατά. Παράλληλα, να παρακολουθεί και να ελέγχει ότι, σε όλα τα επίπεδα, λαμβάνονται μέτρα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων σας, όπως αυτά κατοχυρώνονται από τη Σύμβαση, σε νομοθεσίες, πολιτικές, διοικητικές διαδικασίες και πρακτικές.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού αναγνωρίζει τα δικαιώματα που πρέπει όλα τα παιδιά να απολαμβάνουν. Τα παιδιά θεωρούνται ξεχωριστές ανθρώπινες υπάρξεις με δικά τους δικαιώματα, τα οποία οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε. Η Σύμβαση υποχρεώνει όλα τα κράτη, που την έχουν κυρώσει, να διασφαλίζουν ότι όλα τα παιδιά αντιμετωπίζονται χωρίς καμία διάκριση, έχουν προστασία, πρόσβαση σε υπηρεσίες, όπως εκπαίδευσης και υγείας, έχουν ευκαιρίες ανάπτυξης της προσωπικότητας, ικανοτήτων και ταλέντων τους, μεγαλώνουν σε ευτυχισμένο περιβάλλον με αγάπη και κατανόηση, πληροφορούνται και συμμετέχουν σε ότι αφορά τα δικαιώματα τους. Είναι βασική υποχρέωση των κρατών να διασφαλίζουν στο κάθε παιδί που είναι ικανό να σχηματίσει τις δικές του απόψεις, το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης των απόψεων του σχετικά με οποιοδήποτε θέμα το αφορά και να δίνει στις απόψεις του παιδιού το απαιτούμενο βάρος σύμφωνα με την ηλικία του και το βαθμό της ωριμότητας του.

Η Σύμβαση, περαιτέρω, διασφαλίζει ότι τα κράτη οφείλουν να σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για διατήρηση της ταυτότητας του, συμπεριλαμβανομένης της ιθαγένειας, του ονόματος και των οικογενειακών του σχέσεων. Τα κράτη οφείλουν, επίσης, να σέβονται το δικαίωμα του παιδιού να έχει ελεύθερη σκέψη, συνείδηση και θρησκεία. Παιδιά που ανήκουν σε θρησκευτικές ή γλωσσικές μειονότητες δεν μπορεί να στερούνται το δικαίωμα να έχουν τη δική τους πολιτιστική ζωή, να πιστεύουν και να ασκούν τη δική τους θρησκεία, να χρησιμοποιούν τη δική τους γλώσσα μαζί με άλλα παιδιά της ομάδας του.

Η Σύμβαση αναγνωρίζει τη σημασία που έχει για το παιδί να αναπτύξει το σεβασμό απέναντι στα δικαιώματα του συνανθρώπου του, την ταυτότητα του, τη γλώσσα του και τις πολιτισμικές του αξίες, καθώς και σεβασμό για τις εθνικές αξίες της χώρας στην οποία ζει, της χώρας από την οποία κατάγεται και για τους πολιτισμούς που διαφέρουν από το δικό του. Τα παιδιά πρέπει να προετοιμάζονται για μια υπεύθυνη ζωή, σε μια ελεύθερη κοινωνία μέσα σε πνεύμα κατανόησης, ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φύλων και φιλίας ανάμεσα σε όλους τους λαούς και τις εθνικές και θρησκευτικές ομάδες.

Η πιο σημαντική, ίσως, διάταξη της Σύμβασης του ΟΗΕ είναι αυτή που καθιερώνει την αρχή της μη διάκρισης. Τα κράτη οφείλουν να σέβονται τα δικαιώματα του παιδιού και να εγγυώνται ότι, κάθε παιδί που ζει στη χώρα, δεν αντιμετωπίζει οποιαδήποτε διάκριση λόγω της φυλής, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του ιδίου ή των γονιών του ή της κρατικής, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής τους ή της περιουσιακής τους κατάστασης, της ανικανότητας του ή της γέννησης του ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης. Τα κράτη οφείλουν να παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να προστατεύονται αποτελεσματικά τα παιδιά από οποιασδήποτε μορφής διάκριση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανακηρύξει το έτος 2008 «Ευρωπαϊκό Έτος Διαπολιτισμικού Διαλόγου», αναγνωρίζοντας την πολυπολιτισμικότητα της ίδιας της Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αρμοδιότητα να δημιουργήσει στενότερη ένωση των λαών που την απαρτίζουν, να συμβάλει στην ανάπτυξη του πολιτισμού των κρατών που είναι μέλη της, και, παράλληλα, στοχεύει στην ενίσχυση του αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανόησης μεταξύ των λαών σε ότι αφορά τη διαφορετικότητα, ως αναγκαίων προϋποθέσεων για ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη μέσα στο σύγχρονο κόσμο της πολυπολιτισμικότητας, όχι μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σκοπός του Ευρωπαϊκού Έτους Διαπολιτισμικού Διαλόγου 2008 είναι να συμβάλει στην αμοιβαία κατανόηση και την καλύτερη συμβίωση. Θα εξετάσει τα οφέλη της πολιτισμικής πολυμορφίας και της ενεργού συμμετοχής στα ευρωπαϊκά κοινά και θα επιδιώξει να καλλιεργήσει στους πολίτες το αίσθημα ότι ανήκουν σε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο. Προσπάθεια είναι να δοθεί έμφαση στην επικοινωνία των πολιτισμών, την καλλιέργεια των σχέσεων διαφορετικών εθνοτήτων και θρησκειών και την ενδυνάμωση μέσω του διαλόγου, της κατανόησης, της ανεκτικότητας, της αλληλεγγύης και της συνείδησης του κοινού πεπρωμένου των ευρωπαίων πολιτών κάθε προέλευσης.

Η διαδικασία της αλληλοαποδοχής, αλληλογνωριμίας, αλληλοκατανόησης και αλληλοσεβασμού είναι μια συνεχής διαδικασία και προσπάθεια, η οποία δεν επιτυγχάνεται μέσα από μια συγκεκριμένη ενέργεια. Η συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση και ο συνδυασμός δράσεων και ενεργειών θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για αμοιβαίο σεβασμό.

Με τις σκέψεις αυτές χαιρετίζω την έναρξη του σημερινού σας Συνεδρίου, συγχαίρω και πάλι του διοργανωτές, και εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες σας.