Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού καταρχήν εύχεται, στον Πρόεδρο και τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας, τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, τoυς Εκπροσώπους των Εκπαιδευτικών Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, τους εκπροσώπους των οργανωμένων γονιών των παιδιών που φοιτούν στην Προδημοτική, τη Δημοτική και τη Μέση Εκπαίδευση και ιδιαίτερα τους εκπροσώπους των μαθητών μια δημιουργική και γόνιμη σχολική χρονιά.

2. Κάθε έναρξη μιας νέας σχολικής χρονιάς αποτελεί για όλους τους άμεσα αλλά και έμμεσα εμπλεκόμενους με τα θέματα της εκπαίδευσης, και πρωτίστως για το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού μια καινούρια πρόκληση. Σημειώνω με ικανοποίηση, με βάση την ενημέρωση που λαμβάνω παρακολουθώντας εξαντλητικά το θέμα στα ΜΜΕ ότι, παρά το γεγονός ότι δε λείπουν τα προβλήματα, κυρίως σε ότι αφορά ορισμένες κτηριακές εγκαταστάσεις οι οποίες βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής ή επιδιόρθωσης, παρατηρείται μια γενικότερη συναίνεση ως προς το ότι και η φετινή σχολική χρονιά ξεκινά γενικά ομαλά.

3.1 Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό ότι υπήρξε μια γενικότερη προεργασία με συνεργασία των Υπουργείων Παιδείας και Πολιτισμού και Υγείας ως προς τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν στα σχολεία προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο όποιος κίνδυνος υπάρχει από την εξάπλωση του νέου ιού της Γρίπης A, Η1Ν1 και χαιρετίζω την εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για τη διαχείριση κρουσμάτων της Γρίπης Α.

3.2 Αντιλαμβάνομαι ότι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού έχει καταρχήν ενημερώσει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών ενώ προγραμματίζει ενημέρωση και των εκπαιδευτικών και των γονιών καθώς και των μαθητών μέσα από την παραγωγή έντυπου υλικού. Είναι σημαντικό, αν και εφόσον χρειαστεί, να είναι όλοι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν κάθε ενδεχόμενο με την απαραίτητη ψυχραιμία και νηφαλιότητα.

4.1 Η φετινή σχολική χρονιά αποτελεί αναμφίβολα μια κρίσιμη χρονιά σε ότι αφορά στην πορεία της εν εξελίξει Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης. Έχω την ισχυρή πεποίθηση, την οποία έχω ήδη μεταφέρει και στον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, ότι όσο πιο εκτεταμένη και ουσιαστική είναι η συμμετοχή των ίδιων των παιδιών στα διάφορα στάδια της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα επιτυχίας της όλης προσπάθειας. Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, προς τιμήν του, έχει ο ίδιος αναφερθεί στην ανάγκη συμμετοχής των παιδιών στη διαδικασία.

4.2 Περιμένω, όπως πιστεύω και καθένας που ενδιαφέρεται για την πορεία των εκπαιδευτικών θεμάτων στον τόπο μας, με αισιοδοξία τα νέα αναλυτικά προγράμματα. Θέλω να πιστεύω ότι στην αξιολόγησή τους θα ληφθεί σοβαρά υπόψη η άποψη των ίδιων των παιδιών. Η προσπάθεια θα πρέπει να είναι να έχουμε όσο το δυνατόν πιο παιδοκεντρικά αναλυτικά προγράμματα και κατ’ επέκταση μια πιο παιδοκεντρική εκπαίδευση. Ο καλύτερος να κρίνει τον παιδοκεντρικό χαρακτήρα ενός προγράμματος δεν είναι άλλος από τα ίδια τα παιδιά.

5. Αναμένω ότι την ερχόμενη σχολική χρονιά, και μάλιστα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, η Επιτροπή Παιδείας της Βουλής σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού θα προχωρήσει με την τροποποίηση των Κανονισμών περί Λειτουργίας των Δημόσιων Σχολείων Μέσης και Τεχνικής καθώς και Δημοτικής Εκπαίδευσης, προκειμένου να γίνεται σαφής αναφορά στην απαγόρευση της οποιαδήποτε μορφής σωματικής τιμωρίας.

6. Πολύ σύντομα, κι όχι αργότερα από τον ερχόμενο Δεκέμβριο, αναμένω ότι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού θα καταθέσει, όπως λειτουργοί του έχουν δεσμευτεί ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας, τις προτάσεις του αναφορικά με τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στον περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμο του 1999 [ Ν.113 (Ι)/99] , καθώς και τους περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Κανονισμούς του 2001 (Κ.Δ.Π. 186/2001).

7.1 Φέτος, στις 20 Νοεμβρίου, συμπληρώνονται 20 χρόνια από την υιοθέτηση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η υιοθέτηση της Σύμβασης σηματοδοτεί τη νομική κατοχύρωση μιας νέας αντίληψης για την παιδικότητα ενώ συνιστά σταθμό στην ιστορία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γενικότερα. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού πέραν του ότι θεμελιώνεται σε μια ριζοσπαστική θεώρηση του παιδιού σύμφωνα με την οποία το παιδί αναγνωρίζεται ως φορέας δικαιωμάτων με εγγενή ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αποτελεί, παράλληλα, την πρώτη, νομικά δεσμευτική διεθνή Πράξη η οποία ενσωματώνει το πλήρες εύρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – πολιτικών, πολιτιστικών, οικονομικών και κοινωνικών – σε ένα και μοναδικό κείμενο. H Κύπρος επικύρωσε τη Σύμβαση στις 7 Φεβρουαρίου 1991 (εγκρίθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων με το Νόμο 243/1990) καθιστώντας τη δεσμευτική στο εσωτερικό της με αυξημένη ισχύ έναντι οποιουδήποτε εθνικού νόμου.

7.2 Η φετινή 20η επέτειος από την υιοθέτηση της Σύμβασης αναμένεται να τιμηθεί δεόντως, τόσο στο επίπεδο των Ηνωμένων Εθνών όσο και σε εθνικό επίπεδο σε ολόκληρο τον κόσμο.

7.3 Θεωρώ ότι, φέτος, δίνεται μοναδική ευκαιρία για την προώθηση της ενημέρωσης και την παράλληλη ευαισθητοποίηση σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού, τόσο ανάμεσα στα παιδιά όσο και ανάμεσα στους ενηλίκους.

7.4 Είναι για τούτο το λόγο που ζήτησα, γραπτώς, από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού καθώς και από τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας, σε κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαμε, όπως τα Δικαιώματα του Παιδιού υιοθετηθούν ως στόχος υπό έμφαση για τη φετινή σχολική χρονιά.

7.5 Η υιοθέτηση και κατ’ επέκταση η ανάπτυξη του στόχου για τα Δικαιώματα του Παιδιού στο σχολικό πλαίσιο μπορεί, μέσα από την εμπλοκή των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των σχολείων γενικότερα, σε projects και διάφορες δραστηριότητες σχετικές με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού να αποτελέσει αφετηρία για την ακόμη μεγαλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παιδιών αλλά και της κοινωνίας μας γενικότερα σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ειδικότερα τα δικαιώματα του παιδιού. Είναι καιρός, να περάσουμε, σε ότι αφορά στην έννοια και το ενδιαφέρον που επιδεικνύουμε για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από την κενή συνθηματολογία στην έμπρακτη υποστήριξή τους.

7.6 Δεν κρύβω την απογοήτευσή μου για το γεγονός ότι στην Εγκύκλιο η οποία εστάλη από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού στα Δημόσια Σχολεία, ημερομηνίας 28/08/2009, με θέμα τους στόχους της σχολικής χρονιάς 2009- 2010 (Αρ. Φακ.:7.1.05.22), δεν περιλαμβάνεται ο ως άνω στόχος. Σημειώνω ωστόσο, με ιδιαίτερη ικανοποίηση, ότι ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, μετά την έκδοση της συγκεκριμένης Εγκυκλίου, επικοινώνησε μαζί μου τηλεφωνικά για να εκφράσει την ετοιμότητά του για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας ανάμεσα στο Υπουργείο και το Γραφείο μου για την προώθηση επιπρόσθετα και του στόχου για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Το Γραφείο μου έχει ήδη επεξεργαστεί συγκεκριμένες ιδέες και πρόκειται εντός της βδομάδας να τις θέσει υπόψη του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού για την προώθηση του σχετικού προγραμματισμού.

7.7 Η υιοθέτηση του συγκεκριμένου στόχου θα αποτελέσει έκφραση του έμπρακτου ενδιαφέροντος της πολιτείας αναφορικά με τα δικαιώματα του παιδιού και παράλληλα του πραγματικού ενδιαφέροντός της για την οικοδόμηση, στην Κύπρο, μιας κουλτούρας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θεμέλιο λίθο μιας πραγματικά δημοκρατικής, αξιοκρατικής, πλουραλιστικής και ανοιχτής στη διαφορετικότητα ισοπολιτείας. Είναι για τούτο ακριβώς το λόγο που θεωρώ δεδομένη τη στήριξη προς το συγκεκριμένο στόχο τόσο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας όσο και της Βουλής των Αντιπροσώπων γενικότερα.

8.1 Με την πιο πάνω αναφορά, δεν έχω σε καμιά περίπτωση πρόθεση να αμφισβητήσω τη σημασία των στόχων που έχει θέσει το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ως στόχους υπό έμφαση για τη φετινή σχολική χρονιά.

8.2 Θεωρώ ότι με το στόχο για αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού, μέσω της εκπαίδευσης, στο πλαίσιο του δημοκρατικού και ανθρώπινου σχολείου υπογραμμίζεται, έστω και έμμεσα, η αλληλεξάρτηση των δικαιωμάτων του παιδιού. Η δημιουργία μιας ανοιχτής κοινωνίας, αλληλέγγυας και υποστηριχτικής και με ανθρώπινο πρόσωπο στην οποία ο καθένας να έχει πρόσβαση, ανεξάρτητα από την όποια του ιδιαιτερότητα είναι ένα όραμα το οποίο θα πρέπει να μεταφέρουμε σε κάθε παιδί σε αυτόν τον τόπο και κάθε Κύπριο πολίτη.

8.3 Ο στόχος για την καλλιέργεια κουλτούρας ειρηνικής συμβίωσης, αμοιβαίου σεβασμού και συνεργασίας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με στόχο την απαλλαγή από την κατοχή και την επανένωση της πατρίδας και του λαού μας απαντά με απόλυτη συνέπεια στις επιταγές της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού σε ό,τι αφορά στους στόχους της Εκπαίδευσης και ιδιαίτερα, στο περιεχόμενο του άρθρου 29, σύμφωνα με το οποίο, η Εκπαίδευση θα πρέπει να αποσκοπεί, ανάμεσα σε άλλα και:
« γ. Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τους γονείς του, την ταυτότητά του, τη γλώσσα του και τις πολιτιστικές του αξίες, καθώς και του σεβασμού του για τις εθνικές αξίες της χώρας στην οποία ζει, της χώρας από την οποία μπορεί να κατάγεται και για τους πολιτισμούς που διαφέρουν από το δικό του·
δ. Στην προετοιμασία του παιδιού για μία υπεύθυνη ζωή σε μία ελεύθερη κοινωνία μέσα σε πνεύμα κατανόησης, ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φύλων και φιλίας ανάμεσα σε όλους του λαούς και τις εθνικές, κρατικές και θρησκευτικές ομάδες και στα πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής·».

9. Θέλω να υπογραμμίσω, το αυτονόητο. Ο χώρος της εκπαίδευσης απαιτεί επίμονη και συστηματική διαβούλευση και προβληματισμό αλλά και ειλικρινή και ισότιμη συνεργασία ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκομένους φορείς, τις επίσημες εκπαιδευτικές αρχές, τους εκπαιδευτικούς και την οικογένεια και φυσικά τους ίδιους τους μαθητές. Μέσα από την κοινή προσπάθεια μπορούμε να κάνουμε τα σχολεία μας ακόμη πιο ανθρώπινα και δημοκρατικά και πάνω από όλα ακόμη πιο παιδοκεντρικά. Εύχομαι σε όλους κι όλες καλή σχολική χρονιά.